Dysfunkcje w sferze percepcji wzrokowej i słuchowej często są przyczyną trudności w nauce czytania i pisania.
Jak rozpoznać zaburzenia percepcji słuchowej?
Zaburzenia percepcji słuchowej u dzieci to poważny problem, który ma niekorzystne konsekwencje w nauce czytania. Ich wczesne rozpoznanie jest zatem kluczem do uniknięcia trudności. Należy pamiętać, że percepcja słuchowa jest jedną z podstawowych funkcji psychofizycznych biorących udział w nauce czytania i pisania. Dlatego najczęściej symptomy zaburzenia percepcji słuchowej zauważamy, gdy dziecko nie może nauczyć się czytać.
Dziecko, które ma zaburzoną percepcję słuchową pomimo , że zna litery nie potrafi przeczytać wyrazu. Ma problemy z wyodrębnianiem, analizą i syntezą dźwięków, opuszcza litery, myli litery o podobnym brzmieniu. Nie potrafi poprawnie pisać ze słuchu. W pisaniu wyrazów ze zmiękczeniami, dwuznakami, z głoskami tracącymi dźwięczność popełnia liczne błędy. Dzieci, które już czytają zamieniają litery, opuszczają je, nieprawidłowo odczytują całe wyrazy. Mają trudności w zrozumieniu przeczytanej treści wynikające z błędów w czytaniu. Trudności pojawiają się również w nauce języków obcych, w pamięciowym uczeniu się (wiersze, ciągi słowne – dni tygodnia, miesiące itp., tabliczka mnożenia), w przyswajaniu materiału z gramatyki, rozumieniu dłuższych wypowiedzi słownych i poleceń nauczyciela.
Jak rozpoznać zaburzenia percepcji wzrokowej?
Kiedy mówimy o zaburzeniach percepcji wzrokowej mamy na myśli zaburzenie analizy i syntezy wzrokowej, zaburzenia postrzegania i różnicowania kształtów oraz położenia elementów w przestrzeni. Podsumowując dzieci z zaburzoną percepcją wzrokową mają trudności z podziałem obrazu na części i składaniem obrazu z części, z pisownią liter – litery są nierówne, wychodzą poza linię, tempo pisania jest wolne, w rozpoznawaniu i nazywaniu przedmiotów na ilustracjach, opisy ilustracji są ubogie, mało szczegółów, rysunki są skromne i bardzo proste.Są to również problemy z myleniem liter podobnych pod względem kształtu, w zapamiętywaniu kształtu liter oraz trudności z tempem czytania – wolne tempo czytania.
Jak rozpoznać zaburzenia koordynacji wzrokowo – ruchowej?
Dzieci zaburzoną koordynacją wzrokowo-ruchową mogą mieć trudności w nauce pisania i czytania. Są to trudności w zapamiętaniu liter, myleniu liter podobnych, zamienianiu liter podczas czytania, opuszczaniu kropek, kresek, ogonków, popełnianie wielu błędów w krótkim tekście, pisanie liter w lustrzanym odbiciu.
Zaburzenie w tej sferze to również wolne tempo czytania tekstu, które rzutuje na samodzielną naukę wszystkich przedmiotów, liczne błędy ortograficzne przy dobrej znajomości zasad. Zeszyty uczniów z zaburzoną percepcją wzrokową zawierają dużo błędów i skreśleń.
Trudności widoczne są nie tylko w nauce czytania, ale także matematyce, geografii (problemy ze wskazywaniem na mapie fizycznej, kłopot ze wskazywaniem kierunków świata.
Istotne jest, aby już od najmłodszych lat zapewnić dziecku odpowiednie ćwiczenia mające wpływ na prawidłowe funkcjonowanie percepcji wzrokowej.